G20 काय आहे | Information About G20 In Marathi
Information About G20 In Marathi : जगातील 20 देशांचे अर्थमंत्री आणि केंद्रीय बँक गव्हर्नर यांच्या परिषद गटाला G20 म्हणतात, (G -20 means GROUP OF 20) G20 देशांच्या गटात 19 देश आणि युरोपियन युनियन यांचा समावेश आहे. G20 चे प्रतिनिधित्व युरोपियन कौन्सिलचे अध्यक्ष आणि युरोपियन सेंट्रल बँक करतात. यामध्ये 20 देशांच्या राष्ट्राध्यक्षांची वार्षिक बैठक असते, ज्याला G-20 शिखर परिषद म्हणूनही ओळखले जाते.
या परिषदेदरम्यान आर्थिक संकट, दहशतवाद, मानवी तस्करी इत्यादी प्रमुख मुद्द्यांवर चर्चा केली जाते आणि परस्पर आंतरराष्ट्रीय आर्थिक सहकार्यावर चर्चा करणे हा त्याचा मुख्य उद्देश आहे. तुम्हाला G20, G20 शिखर परिषद – मुख्यालय, स्थापना, सदस्य देशांची यादी काय आहे याबद्दल देखील जाणून घ्यायचे असल्यास, येथे संपूर्ण माहिती प्रदान केली जात आहे.
G20 चा अर्थ काय? | Meaning of G20 in Marathi
G20 हा एक गट आहे ज्यामध्ये अर्थमंत्री आणि सेंट्रल बँकेचे गव्हर्नर यांचा समावेश आहे. G20 मध्ये 20 देश समाविष्ट आहेत आणि G20 चे अध्यक्ष दरवर्षी अतिथी देशांना आमंत्रित करतात. या देशांमध्ये दरवर्षी कायमस्वरूपी पाहुणे म्हणून स्पेनचा समावेश होतो.या बैठकीत प्रत्येक देशाच्या आर्थिक बाजारपेठा आणि जगाच्या अर्थव्यवस्थेवर चर्चा करून परस्पर सल्लामसलत केली जाते आणि आंतरराष्ट्रीय आर्थिक सहकार्य जसे की दहशतवाद, मानवी तस्करी, जलसंकट, आरोग्य, स्थलांतर, हवामान बदल, ग्लोबल वॉर्मिंग इ. या गटात समस्यांवर चर्चा केली जाते.
ही संस्था जगातील सर्वात महत्त्वाच्या संस्थांसोबत काम करते आणि हा गट सुमारे 85 टक्के देशांतर्गत उत्पादन, 75 टक्क्यांहून अधिक आर्थिक व्यापार आणि जगातील जवळजवळ दोन तृतीयांश लोकसंख्येचे प्रतिनिधित्व करतो. जगातील महत्त्वाच्या देशांमधील अनौपचारिक संवाद आणि परस्पर सहकार्य मजबूत करण्यास मदत करते.
Plassey war information in Marathi
G20 ची स्थापना | Establishment of G20 in Marathi
- जगातील प्रमुख देशांच्या G7 संघटनेने G20 नावाची एक नवीन संघटना सुरू केली, त्याची स्थापना 25 सप्टेंबर 1999 रोजी अमेरिकेची राजधानी वॉशिंग्टन डीसी येथे झाली,
- आशियातील आर्थिक संकटानंतर अर्थमंत्री आणि केंद्रीय बँक गव्हर्नर यांची ही बैठक आयोजित करण्यात आली होती.
- पहिली शिखर परिषद 14-15 नोव्हेंबर 2008 मध्ये झाली.
- आशियातील आर्थिक संकट पाहता अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षांनी ही परिषद सुरू केली .तेव्हापासून दरवर्षी G20 शिखर परिषद आयोजित केली जात होती.
- G20 चे अध्यक्ष दरवर्षी अनेक अतिथी देशांना या शिखर बैठकीत सहभागी होण्यासाठी आमंत्रित करतात.
- 2008 पासून G20 प्रमुखांच्या शिखर बैठका अनेक वेळा झाल्या आहेत.
G-20 मध्ये सदस्य देशांचा समावेश | Member countries in G-20
| 1 | रशिया | 11 | जपान |
| 2 | सौदी अरेबिया | 12 | दक्षिण कोरिया |
| 3 | दक्षिण आफ्रिका | 13 | मेक्सिको |
| 4 | कॅनडा | 14 | अर्जेंटिना |
| 5 | चीन | 15 | ऑस्ट्रेलिया |
| 6 | फ्रान्स | 16 | ब्राझील |
| 7 | जर्मनी | 17 | तुर्की |
| 8 | भारत | 18 | युनायटेड किंगडम |
| 9 | इंडोनेशिया | 19 | युनायटेड स्टेट्स |
| 10 | इटली | 20 | युरोपियन युनियन |
हे त्याचे पूर्ण सदस्य देश आहेत. दरवर्षी कोणत्या देशाला G20 चे अध्यक्षपद दिले जाईल, हे एका व्यवस्थेनुसार ठरवले जाते, G20 गटाचे कोणतेही स्थायी सचिवालय नाही. नई दिल्ली में 18वाँ G20 शिखर सम्मेलन
सर्व सदस्य देशांसमोर चर्चेसाठी आणि निर्णय घेण्यासाठी ठेवल्या जाणार्‍या विषयांवर किंवा मुद्यांवर चर्चेसाठी इतर देशांना सहमती देण्याची जबाबदारी G20 अध्यक्षांची आहे. या समिटच्या आयोजनाची जबाबदारी वरिष्ठ अधिकार्‍यांवर सोपवली जाते, या अधिकार्‍यांना शेर्पा म्हणतात.
शिखर संमेलन यादी | List Of G-20 Summit In Marathi
| आदरातिथ्य | आदरातिथ्य शहर | तारीख |
| संयुक्त राज्य अमेरिका | वॉशिंग्टन डी सी | 4-15 नोव्हेंबर 2008 |
| युनायटेड किंगडम | लंडन | 2 एप्रिल 2009 |
| संयुक्त राज्य अमेरिका | पिट्सबर्ग | 24-25 सप्टेंबर 2009 |
| कॅनडा | टोरंटो | 26 -27 जून 2010 |
| दक्षिण कोरिया | सिओल | 10-12 नोव्हेंबर 2010 |
| फ्रान्स | कान | 3-4 नोव्हेंबर 2011 |
| मेक्सिको | लॉस काबॉस | 18 -19 जून 2012 |
| रुस | सेंट पीटर्सबर्ग | 5-6 सप्टेंबर 2013 |
| ऑस्ट्रेलिया | ब्रिस्बेन | 15-16 नोव्हेंबर 2014 |
| तुर्की | सेरीक, अंताल्या | 15-16 नोव्हेंबर 2015 |
| चीन | हांगझोऊ | 4-5 सप्टेंबर 2016 |
| जर्मनी | हैम्बर्ग | 7-8 जुलै 2017 |
| अर्जेंटिना | ब्यूनस आयर्स | 30 नोव्हेंबर, 1 डिसेंबर 2018 |
| जपान | ओसाका | 28-29 जून 2019 |
| सौदी अरेबिया | रियाद | 21- 22 नोव्हेंबर 2020 |
| इटली | रोम | 30–31 ऑक्टोबर 2021 |
| इंडोनेशिया | नुसा दुआ, बाली | 15-16 नोव्हेंबर 2022 |
| भारत | न्यू दिल्ली | 9-10 सप्टेंबर 2023 |
| ब्राझील | TBD | तारीख ठरलेली नाही |
G20 शिखर परिषदेचे मुख्यालय | Head Office Of G-20
G20 शिखर परिषदेचे नेतृत्व करणारे फक्त वीस देश आहेत, त्यासाठी कोणतेही मुख्यालय बनवलेले नाही, कारण दरवर्षी वेगवेगळ्या देशांमध्ये ते आयोजित केले जाते. यामध्ये इतर देशांनाही पाहुणे म्हणून बोलावले जाते, जे त्यांच्या बैठकीत आपले मत मांडतात आणि सर्वांच्या संमतीने निर्णय घेतले जातात.
संघटनात्मक रचना | Organizational Structure Of G-20 In Marathi
- G20 मध्ये सनद किंवा सचिवालय नाही.
- राष्ट्रपती, ज्या देशांनी सहाय्य केले आहे त्याच्या आधी आणि नंतरचे अध्यक्षपद (ट्रोइका), प्रत्येक वर्षाच्या शिखर परिषदेचा अजेंडा सेट करण्यासाठी जबाबदार आहे.
- G20 प्रक्रियेचे नेतृत्व सदस्य देशांच्या शेर्पा करतात, जे त्यांचे वैयक्तिक दूत आहेत पुढारी. शेर्पा, वर्षभराच्या वाटाघाटींवर देखरेख करतात, अजेंडावर चर्चा करतात
- शिखर परिषद आणि G20 च्या महत्त्वपूर्ण कार्याचे समन्वय दोन ट्रॅकमध्ये विभागले गेले आहे: फायनान्स ट्रॅक आणि शेर्पा ट्रॅक. शेर्पा ट्रॅकच्या आत दोन ट्रॅक, विषयाभिमुख कार्य गट आहेत ज्यात प्रतिनिधी सदस्यांची संबंधित मंत्रालये तसेच आमंत्रित/अतिथी देश आणि विविध आंतरराष्ट्रीय संस्था सहभागी होतात.
- कार्यरत गट प्रत्येकाच्या कार्यकाळात नियमितपणे भेटतात अध्यक्षपद. अजेंडा सध्याच्या आर्थिक घडामोडींवर तसेच द्वारे प्रभावित आहे वर्षांमध्ये मान्य केलेली कार्ये आणि उद्दिष्टे. याची खात्री करण्यासाठी G20 कडे अनेक वर्षांचा आदेश आहे
G20 चे अध्यक्षपद कसे मिळते? Presidency Of G-20 In Marathi
आपल्या सर्वांना माहित आहे की यावेळी भारत G20 चे अध्यक्ष आहे. पण हे अध्यक्षपद कुणाला कसे मिळते?
वास्तविक, G20 च्या अध्यक्षांचा निर्णय ट्रोइकाने घेतला आहे. त्यात देशाच्या भूतकाळातील, वर्तमान आणि भविष्यातील राष्ट्रपतींचा समावेश आहे, याला ट्रोइका म्हणतात.
जसे की, यावेळी ट्रोइकामध्ये इंडोनेशियाचा समावेश आहे, जो मागील वेळी अध्यक्ष होता, भारत, जो सध्या अध्यक्ष आहे आणि ब्राझील, जो पुढील अध्यक्ष असेल.
G२० की बैठक काय फ़ायदा? Benefits Of G-20 Summit In Marathi
सर्वात मोठा प्रश्न हा आहे कि जी20 बैठकींमधून आम्हाला किंव्हा तुम्हाला काय फायदा होतो ?.
बघा, हा गट किती मजबूत आहे हे आम्हाला समजते. मात्र या परिषदेत घेतलेले निर्णय मान्य करण्याचे कोणतेही कायदेशीर बंधन नाही. हा आर्थिकदृष्ट्या शक्तिशाली देशांचा समूह आहे. त्यामुळे येथे घेतलेल्या निर्णयांचा आंतरराष्ट्रीय व्यापारावर मोठ्या प्रमाणात परिणाम होऊ शकतो.
बैठकीच्या शेवटी, G20 देशांच्या संयुक्त निवेदनावरही एकमत झाले आहे, ज्याची जबाबदारी सहसा अध्यक्ष देशाकडे असते. बैठकीदरम्यान जी-20 च्या संयुक्त निवेदनावर एकमत होण्यासाठी भारत प्रयत्नशील आहे.
तर मित्रानो तुम्हाला या लेखातून कळलं असेलच कि G -२० किंव्हा The Group Of Twenty काय आहे आणि ते कसे कार्य करते. त्याच बरोबर जर तुम्हाला २०२३ G -२० परिषद जी प्रथमच भारतामध्ये आयोजित करण्यात अली होती त्याबद्दल जाणून घ्यायचे असेल तर खालील लिंक वर क्लीक करा.
Bharat mandapam information in Marathi | जाणून घेऊया भारत मंडपम नक्की काय आहे?
सरदार वल्लभ भाई पटेल मराठी माहिती । Biography of Sardar Vallabh Bhai Patel in Marathi